Çiftçilerimizin bir yıllık emeği kar­şılığı tarladan elde edecekleri ürünün çe­şitli nedenlerle depoya girememesi, kaybolmasıdır.

Çiftçilerimizin bir yıllık emeği kar­ şılığı tarladan elde edecekleri ürünün çe­ şitli nedenlerle depoya girememesi, kaybolmaşıdır. % 1 lik bir ürün kaybı ülke çapında yaklaşık 250000 ton hububat demektir.Bu kayıplar;

* Hasat öncesinde

* Hasat esnasında

* Hasat sonrasında meydana gelmektedir.

Hasat öncesi kayıplar; daha biçerdöver tarlaya girmeden önce tarladaki ürünün kendiliğinden veya olumsuz hava şartlarından dolayı dökülmesi ile oluşan kayıplardır. Bu kayıpları azaltabilmek için.,tohumluk seçiminde yatmaya, dökülmeye, hastalıklara dayanıklı ve toprağa uygun çeşitler seçilmelidir. Bu seçim yapılırken tarım il ve ilçe Müdürlüklerinden yardım istenilmelidir. Hasat esnasındaki kayıplar; Biçerdöverin hasat sırasında dane ve başakları tarla yüzeyine dökmesi ve biçerdöver organlarının doneleri kırması sonucu oluşan kayıplardır. Bu kaybın önlenmesi için hasat zamanı iyi tesbit edilmelidir. Erken hasat, ürünün harmanlanma kabiliyetini azalttığı gibi, dane hasarlarının artmasına da sebep olur. Gecikmiş hasat ise, biçme kayıplarının anormal artmasına sebep olduğu gibi üründe kendiliğinden dökülmeleri ortaya çıkarmaktadır. Kayıpların büyük bir bölümü hasat esnasında meydana gelir. Hasat sonrası kayıpları; Hasat sonrası yükleme boşaltma nakliye ve depolama sırasında meydana gelen kayıplardır, Biçerdöverlerle hasat da kayıpların sebepleri şu şekilde sıralanabilir:

* Biçerdöverin ayar ve bakımlarının, operatörün teknik bilgi eksikliği veya ihmalinden kaynaklanan nedenlerle gerektiği şekilde yapılmaması.

* Sürücülerin kısa sürede çok fazla iş yapma isteğinden kaynaklanan hızlı biçim.

* Biçerdöveri fazla zorlamamak ve çok iş yapabilmek için yüksekten biçim yapmak

* Eski ve bakımsız biçerdöverlerle çalış­mak. Biçerdöver kullanan kişilerden “Biçerdöver Operatör Belgesi” bulunmayanlar biçerdöver kullanamazlar. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı teknik elemanları biçerdöverleri arazide takip edip gerekli kontrolleri yapmaktadır. Tavsiyelerine uyunuz, problemlerinizi elemanlara aktarınız Dane kaybının basit yöntemle tesbiti;

– Tarlayı temsil edebilecek uygun bir yerde 1 metrekare bir alan içerisinde bulunan başaklar sayılır. Her bir başaktaki dane sayısı yeteri kadar ovalanıp sayılmak suretiyle ortalama olarak bulunur. Bu değer metrekarede bulunan başak sayısı ile çarpılarak 1 m2ldeki dane adedi bulunmuş olur. Ekilen ürünün 1000 donesinin ağırlığı ile bu değer çarpılıp 1000’e bölündüğünde 1 m2 ‘deki donelerin ağırlığı bulunmuş olur. Bazı ürünlerin 1000 dane ağırlıkları aşağı­ da verilmiştir.

BUDAY                                  1000 dane ağırlığı

Gediz                                        75 (Sert) 47,5 gr

Bolal (Yumuşak)                    39 gr

Sakarya 75 (Yumuşak)          46 gr

Porsuk                                      38 gr

Kıraç 65 (Yumuşak)              40 gr

Bezostaya (Yumuşak)           44 gr

Dicle 74 (Sert)                       41-45 gr

Cumhuriyet 75 (Yumuşak) 50-54 gr

Kunduru 1149 (Sert)            57-62 gr

ARPA Cumhuriyet 50          45 – 50 gr

Yerçil 47                                 45 – 50 gr

Tokak                                     49 gr

YULAF                                   25 gr

ÇAVDAR                                25 gr

Hasat Esnasında Uyulması Gerekli Kurallar:

1-Biçerdöver “G” sınıfı Sürücü Belgesi veya “Biçerdöver Operatörü Yetiştirme Kursu”na katılarak eğitim almış belgeli kişilerce kullanılacaktır.

2-Hasat başlamadan önce biçerdöverin yıllık tamir-bakım ve ayarları tekniğine uygun olarak yapılacaktır.

3-Teknik özellikleri yetersiz, tamir, bakım ve ayarları tekniğine uygun olarak yapılmamış biçerdöver çalıştırılmayacaktır.

4-Biçerdöverin günlük bakımları düzenli olarak yapılacaktır.

5-Biçerdöver her tarlanın konumuna göre ve mahsulün durumuna göre ayarlanacaktır.

6-Hasat olgunluğuna gelmemiş ve çiğli mahsuller biçilmeyecektir.

7-Hasada sabah saat…………..dan önce başlanmayacak, akşam saat……….. dan sonra hasat yapılmayacaktır.

8-Yağmurlu ve aşırı rüzgarlı havalarda hasat yapılmayacaktır.

9-Arazi şartları ve ürün durumunu dikkate alarak, sap değeri olan ürünlerde biçim yüksekliği mümkün olan en alt seviyede olacaktır.

10- Valiliğinin   hedef olarak aldığı, müsaade edilebilir yüzde  dane kaybı oranı  % …..” yi geçmeyecektir.

11- Tarafımızca  belirlenen 1 dekar alanın hasat ücreti olan …………..TL’ den fazla ücret talep edilmeyecektir.

12- Yangın çıkma ihtimaline karşı,  kullanıma hazır en az 6 Kg lık iki adet yangın söndürme cihazı, 15 m ²  lik tutuşmaya dayanıklı malzemeden yapılmış branda ile yangını haber vermek için ses ve ışıklı ikaz cihazları bulundurulacaktır.

13- Sözleşmeye konu alanlar için mevkii atlamadan, hasat edilmemiş alan bırakılmayacaktır.

14- Sözleşme yapılan alanlar için tarla sahiplerince başka biçerdöver sahipleri ile anlaşma yapılmayacaktır.

15-Valilik Makamınca yayımlanan ……… nolu Tebliğ hükümlerine uyulacaktır.

16-Valilik Makamınca yetkilendirilen İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün teknik elemanlarına zorluk çıkartılmayacaktır.

17- Belirlenmiş olan hasat ücretleri en geç hasat bitimini müteakip ödenecektir.

18-Ürün sahipleri veya temsilcilerinin hizmet vericiden kaynaklanan kayıplarının maddi değerlerini tespit ettirmek amacıyla;  Valilik veya Kaymakamlık makamlarına başvurarak zararlarının tespit edilmesini talep etmeleri durumunda İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü yetkili kontrolörlerince tespit edilecek olan maddi kayıp biçerdöver sahibi tarafından karşılanacaktır.

19- Bu anlaşma, tarafların kendi rıza ve istekleri ile yapılmış olup, sözleşme maddelerinde anlaşmazlığa düşülmesi durumunda ………………     Mahkemeleri yetkilidir.